آیا کراتین بدنسازی باعث ریزش مو میشود؟
این سوالی است که ذهن بسیاری از ورزشکاران و افرادی که علاقه مند به تناسب اندام هستند را به خود مشغول کرده است. کراتین، مکمل محبوب بدنسازی، به دلیل اثرات شگفتانگیزش در افزایش قدرت و عضله سازی مشهور است. اما شایعاتی مبنی بر تاثیر منفی این مکمل بر سلامت مو نیز به گوش می رسد.
در این مقاله، به بررسی دقیق این موضوع می پردازیم و به شما اطلاعات کافی می دهیم تا حقیقت را از شایعه تشخیص دهید.
-
کراتین چیست؟
-
نقش کراتین در بدن
-
کراتین و سلامت مو
-
DHT و ریزش مو
-
عوامل دیگر موثر در ریزش مو
-
نکاتی برای انتخاب کراتین مناسب
-
راهکارهای مراقبت از مو در هنگام مصرف کراتین
کراتین چیست؟
کراتین یک ماده طبیعی است که در بدن انسان یافت می شود و به طور عمده در عضلات اسکلتی ذخیره می شود. این ماده نقش مهمی در تولید انرژی در طول فعالیتهای قدرتی کوتاه مدت وحتی با شدت بالا ایفا می کند.
کراتین از سه اسید آمینه ال-آرژنین، گلیسین و ال-متیونین تشکیل شده است. بدن به طور طبیعی مقداری کراتین تولید می کند، اما می توان آن را از طریق رژیم غذایی نیز به دست آورد، به خصوص از گوشت قرمز و مرغ.
کراتین به طور معمول به عنوان مکمل ورزشی برای افزایش عملکرد ورزشی و عضله سازی مصرف می شود.
فواید بالقوه کراتین:
افزایش قدرت و توان عضلات:
کراتین می تواند به افزایش ذخایر کراتین فسفات در عضلات کمک کند، که منبع اصلی انرژی برای فعالیتهای قدرتی کوتاهمدت است. این امر می تواند منجر به افزایش قدرت، توان و استقامت در طول تمرینات شود.
رشد عضلات:
کراتین ممکن است به افزایش حجم عضلات با تحریک سنتز پروتئین و کاهش تجزیه عضلات تاثیرگذار باشد.
بهبود عملکرد ورزشی:
مطالعات نشان دادهاند که کراتین می تواند عملکرد ورزشی را در طیف وسیعی از فعالیتها، از جمله وزنه برداری، دوی سرعت و دوچرخه سواری بهبود بخشد.
نحوه مصرف کراتین:
کراتین به طور معمول به صورت پودر یا کپسول مصرف می شود. دوز معمول کراتین 5 گرم در روز است که به مدت 5 تا 7 روز بارگیری می شود و سپس به 3 تا 5 گرم در روز برای حفظ سطح کراتین در عضلات ادامه می یابد.
عوارض جانبی بالقوه کراتین:
کراتین به طور کلی در دوزهای توصیه شده بی خطر تلقی می شود. با این حال، برخی از عوارض جانبی بالقوه، مانند افزایش وزن، نفخ، گرفتگی عضلات و مشکلات کلیوی گزارش شده است.
ملاحظات:
قبل از مصرف کراتین، به خصوص اگر باردار، شیرده یا دارای مشکلات سلامتی هستید، با پزشک خود مشورت کنید.
کراتین برای افراد زیر 18 سال توصیه نمی شود.
اگر از داروهای خاصی استفاده میکنید، با پزشک خود در مورد مصرف کراتین مشورت کنید.
نقش کراتین در بدن:
کراتین یک ماده طبیعی است که در بدن انسان یافت می شود و به طور عمده در عضلات اسکلتی ذخیره می شود. این ماده نقش مهمی در تولید انرژی در طول فعالیتهای قدرتی کوتاهمدت و با شدت بالا ایفا می کند.
عملکردهای اصلی کراتین در بدن عبارتند از:
تولید انرژی:
کراتین به بازیافت آدنوزین تریفسفات (ATP) کمک میکند، که منبع اصلی انرژی برای سلولها است. در طول فعالیتهای قدرتی، ATP به سرعت تجزیه می شود و کراتین به بازیافت آن کمک می کند تا عضلات بتوانند به انقباض خود ادامه دهند.
افزایش حجم عضلات:
کراتین می تواند به افزایش حجم عضلات با تحریک سنتز پروتئین و کاهش تجزیه عضلات کمک کند.
بهبود عملکرد ورزشی:
مطالعات نشان دادهاند که کراتین می تواند عملکرد ورزشی را در طیف وسیعی از فعالیتها، از جمله وزنه برداری، دوی سرعت و دوچرخه سواری بهبود بخشد.
محافظت از سلولهای عضلانی:
کراتین ، از سلولهای عضلانی در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت می کند.
عملکرد مغز:
برخی تحقیقات نشان دادهاند که کراتین ممکن است به بهبود عملکرد مغز، مانند حافظه و توجه کمک کند.
عوامل مؤثر بر سطح کراتین در بدن:
رژیم غذایی:
گوشت قرمز، مرغ و ماهی منابع خوبی از کراتین هستند.
فعالیت بدنی:
فعالیت بدنی با شدت بالا می تواند سطح کراتین را در عضلات افزایش دهد.
سن:
سطح کراتین با افزایش سن به طور طبیعی کاهش می یابد.
جنسیت:
مردان به طور طبیعی سطح کراتین بالاتری نسبت به زنان دارند.
کراتین و سلامت مو:
کراتین یک پروتئین طبیعی است که به طور عمده در مو، پوست و ناخن یافت می شود. این پروتئین نقش مهمی در ساختار و عملکرد موها ایفا میکند.
فواید کراتین برای مو:
استحکام مو:
کراتین به ساقه مو استحکام می بخشد و از آن در برابر شکستن و موخوره شدن محافظت می کند.
افزایش درخشش و انعطاف پذیری:
کراتین مو را نرم و انعطاف پذیر می کند و باعث درخشش بیشتر آن می شود.
کاهش وزی مو:
کراتین کوتیکول مو را صاف میکند و وزی مو را کنترل می کند.
حفظ رطوبت مو:
کراتین به حفظ رطوبت مو کمک می کند و از خشکی و شکنندگی مو نیز جلوگیری می کند.
نحوه استفاده از کراتین برای مو:
کراتینه کردن مو:
کراتینه کردن مو یک روش درمانی است که در آن کراتین به موها تزریق می شود تا صاف، درخشان و سالم شوند. کراتینه کردن مو میتواند در سالنهای آرایشی انجام شود و اثرات آن 2 تا 3 ماه باقی می ماند.
محصولات حاوی کراتین:
شامپو، نرم کننده، ماسک مو و سایر محصولات مراقبتی مو که حاوی کراتین هستند، می توانند به حفظ سلامت موها و افزایش اثرات کراتینه کردن مو کمک کنند.
ملاحظات:
کراتینه کردن مو برای همه افراد مناسب نیست. اگر موهای نازک و شکننده دارید، باید قبل از انجام کراتینه با یک متخصص مشورت کنید.
کراتینه کردن مو می تواند عوارضی مانند سوزش چشم، خارش پوست و مشکلات تنفسی داشته باشد.
محصولات حاوی کراتین ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد. اگر به هر یک از مواد تشکیل دهنده این محصولات حساسیت دارید، از آنها استفاده نکنید.
نهایت، به یاد داشته باشید که کراتین یک راه حل معجزه آسا برای همه مشکلات مو نیست. مراقبتهای کلی از مو، از جمله رژیم غذایی سالم، نوشیدن آب کافی و عدم استفاده بیش از حد از ابزارهای حرارتی، نیز برای حفظ سلامت موها بسیار مهم است.
DHT و ریزش مو:
دی هیدروتستوسترون (DHT) هورمونی است که از تستوسترون، هورمون جنسی مردانه، در بدن انسان تولید می شود. DHT در پوست، پروستات و فولیکولهای مو یافت می شود.
نقش DHT در ریزش مو به خوبی شناخته شده است. در افراد مستعد ریزش مو با الگوی مردانه (MPB) یا آلوپسی آندروژنیک (AGA)، DHT می تواند به فولیکولهای مو متصل شده و باعث کوچک شدن و ضعیف شدن آنها شود. این امر در نهایت منجر به کوتاه شدن مرحله رشد مو و نازک شدن و ضعیف شدن موها میشود.
موارد زیر در مورد DHT و ریزش مو حائز اهمیت است:
همه افراد دارای DHT هستند:
DHT یک هورمون طبیعی در بدن انسان است و هم در مردان و هم در زنان وجود دارد.
تنها افراد مستعد MBP یا AGA تحت تاثیر DHT قرار میگیرند: همه افراد دارای DHT نیستند که دچار ریزش مو شوند. فقط افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد MPB یا AGA هستند، تحت تأثیر DHT قرار میگیرند.
- DHT تنها عامل ریزش مو نیست:
عوامل دیگری مانند ژنتیک، سن، رژیم غذایی و استرس نیز میتوانند در ریزش مو نقش داشته باشند.
درمانهای مختلفی برای ریزش مو ناشی از DHT وجود دارد:
اگر نگران ریزش مو هستید، باید با یک پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید.
درمانهای ریزش مو ناشی از DHT:
داروها:
داروهای موضعی مانند ماینوکسیدیل و فیناستراید می توانند برای کمک به کاهش ریزش مو و در برخی موارد تحریک رشد مو استفاده شوند.
جراحی:
در موارد شدید MPB، ممکن است پیوند مو گزینه ای باشد.
ملاحظات:
قبل از شروع هرگونه درمان برای ریزش مو، با پزشک خود مشورت کنید.
هیچ درمان قطعی برای MPB یا AGA وجود ندارد.
برخی از درمانها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
عوامل دیگر موثر در ریزش مو:
علاوه بر DHT، عوامل دیگری نیز می توانند در ریزش مو نقش داشته باشند، از جمله:
ژنتیک:
سابقه خانوادگی طاسی یکی از قوی ترین عوامل خطر برای ریزش مو است. اگر پدر، پدربزرگ یا عموی شما دچار ریزش مو شده باشند، احتمال ریزش موی شما نیز بیشتر است.
سن:
با افزایش سن، فولیکولهای مو کوچک تر و ضعیف تر می شوند. این امر میتواند منجر به نازک شدن موها و افزایش ریزش مو شود.
وضعیت سلامتی:
برخی از شرایط سلامتی، مانند کمکاری تیروئید، کمخونی و سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) می توانند منجر به ریزش مو شوند.
داروها:
برخی از داروها، مانند داروهای شیمیدرمانی، داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث ریزش مو شوند.
استرس:
استرس شدید می تواند منجر به ریزش مو به نام ریزش موی تلوژن شود. این نوع ریزش مو معمولاً موقتی است و پس از کاهش استرس، موها دوباره رشد می کنند.
تغذیه:
کمبود ویتامینها و مواد معدنی مانند آهن، روی و بیوتین فاکتور مهمی برای ریزش مو هستند.
مدل مو و آرایش مو:
مدل موها و آرایش موهای سفت و کششی مانند بافتها و دم اسبی می توانند به فولیکولهای مو آسیب برسانند و منجر به ریزش مو شوند.
محیط زیست:
قرارگیری در معرض عوامل مضر محیطی مانند نور خورشید، آلودگی و کلر میتواند به فولیکولهای مو آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود.
درمان:
درمان ریزش مو به علت آن بستگی دارد. اگر ریزش مو ناشی از DHT باشد، داروهای موضعی مانند ماینوکسیدیل و فیناستراید می توانند کمک کننده باشند. در برخی موارد، جراحی پیوند مو ممکن است گزینه ای باشد.
ملاحظات:
قبل از شروع هرگونه درمان برای ریزش مو، با پزشک خود مشورت کنید.
هیچ درمان قطعی برای همه افراد وجود ندارد.
برخی از درمانها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
عوامل دیگر موثر در ریزش مو:
عوامل دیگر موثر در ریزش مو:
علاوه بر عواملی که قبلاً ذکر شد، عوامل دیگری نیز میتوانند در ریزش مو نقش داشته باشند، از جمله:
شرایط پزشکی:
آلوپسی آره آتا:
یک بیماری خودایمنی است که باعث ریزش موی سکهای شکل می شود.
تیروئیدیت:
التهاب غده تیروئید میتواند منجر به ریزش مو شود.
کم خونی:
کمبود آهن یا سایر مواد مغذی ضروری میتواند منجر به ریزش مو شود.
عفونت های پوست سر:
عفونت قارچی پوست سر مانند تینه آ کپیتیس می تواند باعث ریزش مو شود.
بیماری های پوستی:
بیماری های پوستی مانند پسوریازیس و درماتیت سبوره ای می توانند باعث ریزش مو شوند.
داروها:
داروهای شیمی درمانی:
داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان از سلول های سالم در حال رشد، از جمله سلول های فولیکول های مو نیز جلوگیری می کنند.
داروهای ضد افسردگی:
برخی از داروهای ضد افسردگی می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث ریزش مو شوند.
داروهای ضد بارداری:
برخی از زنان ممکن است بعد از شروع یا قطع مصرف قرص های ضد بارداری دچار ریزش مو شوند.
داروهای فشار خون:
برخی از داروهای فشار خون می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث ریزش مو شوند.
سبک زندگی:
رژیم غذایی:
رژیم غذایی نامناسب که فاقد ویتامین ها و مواد معدنی ضروری باشد می تواند منجر به ریزش مو شود.
استرس:
استرس شدید می تواند منجر به ریزش مو به نام ریزش موی تلوژن شود.
کمبود خواب:
کمبود خواب می تواند بر چرخه رشد مو تاثیر بگذارد و منجر به ریزش مو شود.
سیگار کشیدن:
سیگار کشیدن می تواند به گردش خون در پوست سر آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود.
محیط زیست:
آلودگی هوا:
آلودگی هوا می تواند به فولیکول های مو آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود.
نور خورشید:
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید می تواند به فولیکول های مو آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود.
آب سخت:
آب سخت حاوی مقادیر زیادی مواد معدنی است که می تواند به موها آسیب برساند و منجر به ریزش مو شود.
درمان:
درمان ریزش مو به علت آن بستگی دارد. اگر ریزش مو ناشی از یک بیماری پزشکی باشد، درمان آن بیماری ممکن است به متوقف شدن ریزش مو کمک کند.
در برخی موارد، ممکن است داروها یا درمان های موضعی برای کمک به رشد مجدد مو تجویز شوند.
اگر ریزش مو ناشی از سبک زندگی باشد، تغییراتی در سبک زندگی، مانند رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و کاهش استرس، می تواند به متوقف شدن ریزش مو و ترویج رشد مجدد مو کمک کند.
ملاحظات:
- قبل از شروع هرگونه درمان برای ریزش مو، با پزشک خود مشورت کنید.
- هیچ درمان قطعی برای همه افراد وجود ندارد.
- برخی از درمان ها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
نکاتی برای انتخاب کراتین مناسب:
هنگام انتخاب کراتین، باید چند نکته را در نظر داشته باشید:
نوع کراتین:
انواع مختلفی از کراتین وجود دارد، اما رایج ترین آنها کراتین مونوهیدرات، کراتین میکرونیزه و کراتین اتیل استر است. کراتین مونوهیدرات به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است و موثرترین نوع کراتین در نظر گرفته می شود. کراتین میکرونیزه به شکل ذرات کوچکتر است که ممکن است جذب آن را آسان تر کند. کراتین اتیل استر نوعی کراتین است که به منظور جذب سریعتر طراحی شده است.
کیفیت:
هنگام انتخاب کراتین، انتخاب یک محصول با کیفیت بالا مهم است. به دنبال برندی باشید که از مواد تشکیل دهنده با درجه خلوص بالا استفاده کند و توسط یک آزمایشگاه شخص ثالث آزمایش شده باشد.
قیمت:
قیمت کراتین می تواند بسته به نوع، کیفیت و برند متفاوت باشد. هنگام انتخاب کراتین، مهم است که بودجه خود را در نظر بگیرید.
نیازها:
نیازهای هر کس متفاوت است، بنابراین مهم است که کراتینی را انتخاب کنید که متناسب با نیازهای شما باشد. اگر به دنبال افزایش قدرت و عضله هستید، کراتین مونوهیدرات یک انتخاب خوب است. اگر به دنبال جذب سریعتر هستید، کراتین اتیل استر ممکن است گزینه بهتری باشد.
در اینجا چند نکته اضافی برای انتخاب کراتین مناسب وجود دارد:
- قبل از مصرف کراتین با پزشک خود صحبت کنید.
- کراتین را طبق دستورالعمل مصرف کنید.
- اگر عوارض جانبی را تجربه کردید، مصرف کراتین را متوقف کنید.
با پیروی از این نکات، می توانید کراتینی را انتخاب کنید که برای شما مناسب باشد و به شما کمک کند تا به اهداف تناسب اندام خود برسید.
راهکارهای مراقبت از مو در هنگام مصرف کراتین:
درست است که کراتین میتواند موها را صاف، درخشان و خوشحالت کند، اما برای حفظ این اثرات و جلوگیری از آسیب دیدن موها، باید در طول دوره درمان و بعد از آن، مراقبتهای خاصی انجام شود.
در اینجا چند راهکار برای مراقبت از مو در هنگام مصرف کراتین ارائه میشود:
استفاده از شامپو و نرم کننده مناسب:
از شامپو و نرم کننده مخصوص موهای کراتینه شده استفاده کنید. این محصولات فاقد سولفات و پارابن هستند که میتوانند به کراتین مو آسیب برسانند.
شامپو را به آرامی و با حرکات ملایم روی پوست سر ماساژ دهید و از چنگ زدن یا مالش شدید موها خودداری کنید.
از نرم کننده بعد از هر بار شستشو استفاده کنید تا رطوبت موها را حفظ کرده و از وز شدن آنها جلوگیری کنید.
شستشوی کم موها:
موهای خود را بیش از حد شستشو ندهید، زیرا این کار میتواند کراتین را از موها خارج کند.
شستشوی دو تا سه بار در هفته برای اکثر افراد کافی است.
اگر موهای شما چرب میشود، میتوانید از شامپو خشک در بین شستشوها استفاده کنید.
استفاده از آب ولرم:
موهای خود را با آب ولرم بشویید، زیرا آب گرم یا داغ میتواند به کراتین مو آسیب برساند.
از آب سرد برای آبکشی نهایی موها استفاده کنید تا کوتیکول مو را صاف کرده و درخشش موها را افزایش دهد.
عدم استفاده از ابزارهای حرارتی:
تا حد امکان از سشوار، اتو مو و بابلیس خودداری کنید، زیرا حرارت بالا میتواند به کراتین مو آسیب برساند.
اگر مجبور به استفاده از ابزارهای حرارتی هستید، از اسپری یا سرم محافظ حرارت قبل از استفاده حتماً استفاده کنید.
استفاده از ماسک مو:
به طور مرتب از ماسک مو استفاده کنید تا رطوبت موها را حفظ کرده و از وز شدن آنها جلوگیری کنید.
میتوانید از ماسکهای موی مخصوص موهای کراتینه شده یا ماسکهای موی طبیعی مانند روغن نارگیل یا آووکادو استفاده کنید.
عدم بستن موها:
از بستن موها به صورت دم اسبی یا بافت سفت خودداری کنید، زیرا این کار میتواند به موها فشار وارد کرده و باعث شکستن آنها شود.
اگر مجبور به بستن موها هستید، از کش موهای نرم و ابریشمی استفاده کنید و موها را خیلی سفت نبندید.
محافظت از مو در برابر نور خورشید:
از کلاه یا روسری برای محافظت از موها در برابر نور خورشید استفاده کنید، زیرا اشعه UV میتواند به کراتین مو آسیب برساند.
میتوانید از اسپری محافظ مو در برابر نور خورشید نیز استفاده کنید.
پیرایش منظم موها:
موهای خود را به طور مرتب (هر 6 تا 8 هفته) پیرایش کنید تا از موخوره و شکستگی موها جلوگیری کنید.
موخوره میتواند به سرعت به سمت بالا حرکت کند و به سلامت کل موها آسیب برساند.
صبر و حوصله:
به یاد داشته باشید که کراتین یک درمان دائمی نیست و اثرات آن به مرور زمان از بین میرود.
برای حفظ نتایج، باید از موهای خود به طور مرتب مراقبت کنید و در صورت نیاز، درمان کراتین را دوباره انجام دهید.
با رعایت این نکات ساده، می توانید از موهای صاف، درخشان و سالم خود در طول دوره درمان کراتین و بعد از آن لذت ببرید.